Często w mediach słyszy się o sytuacjach, gdy Komornik, który prowadzi egzekucję przeciwko konkretnemu dłużnikowi zajmując różnego rodzaju przedmioty (zwane dalej ruchomościami), zajmuje także te ruchomości, które nie należą do samego dłużnika lub są obciążone prawami osób trzecich. W takim wypadku, gdy zajęta została ruchomość osoby trzeciej nie będącej dłużnikiem, a chce ona zachować swoje prawa do niej, musi podjąć działania mające na celu zwolnienie przedmiotowej ruchomości od egzekucji.
W opisanej sytuacji osobie, która nie jest dłużnikiem, a której ruchomość zajęto, przysługuje powództwo przeciwegzekucyjne. Powództwo przeciwegzekucyjne uregulowane jest w art. 841 Kodeksu postępowania cywilnego.
Zgodnie z art. 841 § 1 KPC osoba trzecia może w drodze powództwa żądać zwolnienia zajętego przedmiotu od egzekucji, jeżeli skierowanie do niego egzekucji narusza jej prawa. Powództwo przeciwegzekucyjne stanowi środek obrony osoby trzeciej, której prawa zostały naruszone przez egzekucję.
W tym miejscu należy wytłumaczyć kim jest osoba trzecia. Osobą trzecią jest każda osoba inna niż dłużnik figurujący w tytule wykonawczym (wyrok, nakaz zapłaty zasądzające należność pieniężną opatrzone klauzulą wykonalności), na podstawie którego wszczęto postępowanie egzekucyjne, np. siostra dłużnika, jego matka, współwłaściciel samochodu. Warunkiem koniecznym jest, by prawo osoby trzeciej zostało naruszone prowadzoną przeciwko dłużnikowi egzekucją.
Warto pamiętać, iż z powództwem na podstawie art. 841 § 1 KPC może wystąpić nie tylko osoba, której naruszone zostało prawo własności. Zgodnie z orzeczeniem Sądu Najwyższego w sprawie IV CKN 986/00 „żądanie zwolnienia dotyczy takich praw, jak własność, użytkowanie wieczyste, szeroko rozumiane wierzytelności, rachunki bankowe i inne prawa majątkowe (np. z zakresu własności intelektualnej)”.
Powództwo z art. 841 § 1 KPC wytacza się przeciwko wierzycielowi, a nie Komornikowi. Warto, zanim zostanie wytoczone powództwo o zwolnienie ruchomości osoby trzeciej od egzekucji, wezwać wierzyciela do zwolnienia zajętych rzeczy od egzekucji, wykazując jednocześnie istnienie przysługujących nam praw, np. okazując dowód zakupu – imienny rachunek, umowę kupna.
Zgodnie z art. 841 § 3 KPC termin wniesienia pozwu wynosi miesiąc od dnia, w którym osoba trzecia dowiedziała się o zajęciu, jest to termin nieprzywracalny. Jak widać termin ten jest krótki, w związku z czym warto jest w celu ochrony swoich praw zacząć działać jak najszybciej.
Sądem rzeczowo właściwym do wytoczenia powództwa przeciwegzekucyjnego jest sąd rejonowy lub okręgowy, w którego okręgu toczy się egzekucja. Właściwość sądu rejonowego lub okręgowego zależy od tego, czy dana sprawa powinna być rozpoznana w pierwszej instancji przed sądem rejonowym czy też przed sądem okręgowym, np. zależeć to może od wartości ruchomości.
W pozwie wskazać należy zajętą ruchomość, której zwolnienia od egzekucji żądamy. Pamiętać należy, iż to na właścicielu ruchomości, która została zajęta w postępowaniu egzekucyjnym toczącym się przeciwko innej osobie, spoczywa ciężar udowodnienia przed sądem istnienia swoich praw względem rzeczy objętej pozwem.
Reasumując, od momentu, w którym dowiedzieliście się Państwo o zajęciu przez Komornika samochodu stanowiącego waszą własność macie miesięcznym termin na wytoczenie powództwa przeciwegzekucyjnego. W przeciwnym wypadku Komornik wyznaczy termin licytacji publicznej, w czasie której ruchomość może zostać zbyta. Wówczas ze skutecznym przybiciem nowy nabywca nabędzie własność Państwa rzeczy bez jakichkolwiek obciążeń, natomiast Państwu przysługiwać będzie jedynie roszczenie odszkodowawcze wyłącznie w stosunku do dłużnika.
***
Adwokat Martyna Tyrakowska prowadząca Kancelarię Adwokacką w Kaliszu świadczy usługi z zakresu: prawo cywilne, prawo spadkowe, prawo karne, prawo gospodarcze, prawo rodzinne (w szczególności rozwód, alimenty, podział majątku, władza rodzicielska, kontakty z dzieckiem, sprawy przeciwko nieletnim oraz inne), upadłość konsumencka, odszkodowania.
Kontakt: telefon 505-847-487, e-mail: kancelaria@adwokattyrakowska.pl